De meeste vrijwilligers van de lopersgroep gaan al jaren mee naar Sovata om alle gezinnen te bezoeken die hulp krijgen. Waarom iedereen een persoonlijk bezoekje krijgt, staat hiernaast in het kadertje.
1050 persoonlijke bezoekjes dat is nogal wat. Sommige bezoekjes kosten niet veel tijd, maar er zijn ook bezoekjes die uitlopen tot een half of zelfs een heel uur. Het is doorwerken om alle enveloppen afgeleverd te krijgen. Maar het lukt altijd en het is geweldig werk om te (mogen) doen.
Al hebben de meeste lopers een berg ervaring, soms komen ze een situatie tegen die nog meer indruk maakt dan normaal, die hen raakt. Wij vroegen dit jaar de lopers naar het bezoekje dat de meeste indruk op hen heeft gemaakt.

De sterke vrouw bij de markt
Nienke: Wauw, dat is moeilijk kiezen. Het hele hulpgoederentransport op zich is sowieso elk jaar weer een hele ervaring. Je komt continu mensen en dingen tegen die indruk maken. Maar, in de afgelopen negen jaar heb ik eigenlijk maar twee situaties gezien die echt op mijn netvlies zijn blijven kleven. Twee keer betrof dat een klein kind in erbarmelijke omstandigheden. Dit jaar moet ik hard denken, maar ik denk dat dit jaar toch de mevrouw die bij de markt woont het wint. Zij woont samen met haar man in een mooi huis met een grote verzorgde tuin ervoor waar een stel eenden loopt die hard naar haar toe rennen als zij ze roept. We komen hier al meerdere jaren omdat zij hulp goed kan gebruiken. Al het geld dat zij ontvangen (een klein pensioentje, meer is het niet) gaat op aan de zorg en medicijnen voor haar bedlegerige man die vroeger een goede aannemer was. Aan het huis kun je zien dat de man gouden handjes had. Nu ligt hij al een paar jaar ziek op bed, niet in staat om te lopen, niet in staat meer te doen dan je aan te kijken en je (toch) een stevige hand te geven als je even gedag zegt aan bed. Dit jaar was zijn handdruk weliswaar nog stevig, maar zijn ogen leger dan vorig jaar. Wat zoveel indruk op mij maakt, is dat de mevrouw nooit maar ook echt nooit klaagt. Ze is altijd vriendelijk, werkt hard om de tuin en het huis netjes te houden, en de liefde die zij voor haar man heeft is gewoon voelbaar.
Behalve de envelop brengen wij hier altijd een paar tassen incontinentiemateriaal en ook konden we hen dit jaar verblijden met een postoel. Bij het laatste bezoek heb ik gevraagd of ik een foto van hen samen mocht maken. Dat vond ze goed. Ze trok haar man overeind, gaf hem een dikke smakkerd, en samen poseerden ze voor de foto. Die laat ik afdrukken en neem ik volgend hulpgoederentransport voor ze mee, in de hoop dat de man de foto mooi vindt voor op zijn nachtkastje. En mocht het zo zijn dat hij er niet meer is (wat me niet zou verbazen) dan is het een mooi cadeau voor haar.

De vrouw met de kromme beentjes
Wilma: Sinds enkele jaren bezoek ik een oud echtpaar op Iliesi. Dat is een buitenwijk van Sovata, te vergelijken met de lange weg door Benschop, ten opzichte van IJsselstein en dan vijftig jaar terug in de tijd. Het oude dametje loopt erg moeilijk, haar korte beentjes staan in een O. En tot vorig jaar liep ze iedere dag naar de kleine groentemarkt in Sovata, om daar als aanvulling op hun karige pensioen van nog geen honderd euro per maand een paar flessen melk te verkopen. Iedere dag 6 kilometer heen en terug met een stok. Ik heb met haar te doen. 
Vorig jaar stond er op de envelop of we wilden checken wat hier nodig en bruikbaar was. We kregen het standaard antwoord: 'Alles was welkom en bruikbaar uit de pakketten', maar ze wilden graag een nieuwe televisie, want haar man lag op bed met dikke voeten van slechte doorbloeding. Tja, een nieuwe tv is nou niet echt wat ik graag neerleg bij het Nederlandse pakketgezin. Eenmaal weer thuis, bij het opruimen van de kamer van onze oudste dochter die inmiddels op haarzelf woont, kwam ik nog een goede tv tegen. Met het transport in het voorjaar is het toestel richting Roemenië gegaan en toen wij er voor privé bezoek waren in mei, hebben we de tv persoonlijk afgeleverd. Wat was ze blij en dankbaar. Dankzij onze Roemeense vriend Claudiu kon alles worden vertaald en de zenders worden geïnstalleerd. 
Afgelopen jaar in november kwam ik er weer om de uitnodiging te brengen. De tv deed het nog steeds, maar met de gezondheid van haar man was het minder goed. Hij had doorligplekken en lag in enkel een luier op bed. Ze wilde ons laten zien hoe hij eraan toe was en draaide hem even op zijn zij, wat veel pijngekreun opleverde. De jonge vertaalster die ik bij me had, was erg aangeslagen van deze situatie en eenmaal buiten waren we beiden ontdaan van zoveel leed. 
Enkele dagen later hoorde ik via Alie dat er zwarte vlaggen aan het hek bij dit huisje hingen, een gebruik hier om de buurt te laten weten dat er iemand is overleden. De man was uit zijn lijden verlost. Zijn vrouw bleef alleen achter. In de laatste week ben ik nog een keer terug gegaan met een tas boodschappen. Huilend vielen we elkaar in de armen… Geen taalbarrière meer, alleen maar elkaar vasthouden. Na de eerste verdrietige ontmoeting, wilde ze graag wat laten zien. Met ons gebrekkige Hongaars werd het duidelijk dat we meegetroond werden naar het grotere huis op het erf. Dit was hun vroegere woning maar staat nu leeg. Het kost simpelweg teveel hout om dit warm te stoken. Er hingen foto’s en jachttrofeeën aan de muur en ze liet me foto’s zien uit gelukkiger tijden van haar gezin. Trots toonde ze foto’s van haar knappe man vroeger, de kinderen en het vee. 
Het leven in Roemenië is voor veel mensen niet eenvoudig, en al helemaal niet als je ziek wordt, gehandicapt bent of gewoon oud bent en kinderen ver weg wonen. Daarom doe ik dit vrijwilligerswerk zo graag. Je kunt mensen blij maken, ze krijgen een uitnodiging voor een pakket of voedselbonnen en zijn blij en dankbaar dat mensen ver weg aan hen denken. Maar soms gaat het nog verder en ontstaat er een gevoel van verbondenheid.  Het geven van aandacht en liefde… dat is onbetaalbaar.

Het meisje met de kleine kaak
Jaap: Al een kleine twintig jaar ben ik bij het pakketten uitdelen in Sovata. Sinds 2010 als lid van de lopersgroep. En in al die jaren heel wat adresjes bezocht met het afleveren van de uitnodigingen. Meestal een feest als je komt, vertellen dat er een week later pakketten voor het gezin zijn of als je voedselbonnen komt afleveren. Bijna altijd krijg je iets aangeboden. Daar waar de heer des huizes aanwezig is, betekent dat steevast de uitnodiging een Palinka, een zelfgestookt pruimendrankje, te drinken. Maar ook een kopje koffie is vaak in de aanbieding. De Palinka sla ik altijd af – vind het beslist niet lekker -  met het argument dat ik medicijnen slik en daarom geen alcohol mag. Een leugentje om bestwil. En de koffie sla ik ook graag over, die heeft al uren staan pruttelen en dat komt de smaak bepaald niet ten goede. Maar ook appeltjes of walnoten behoren tot de traktaties. Een enkele keer krijg je een flesje Palinka aangeboden om mee naar huis te nemen. En als het de variant voor vrouwen is, de rode Palinka, dan neem ik ’s avonds ook wel eens een slokje maar dan aangelengd met spa rood. Maar goed, dat is niet waarom we het doen. We maken gezinnen blij met het vooruitzicht op pakketten van een Nederlandse familie. Als lopers krijg je dus de cadeautjes die naar de Nederlandse gezinnen moeten.
Sinds twee jaar kom ik bij de familie Bako in Eremitu. Het pakketgezin van twee van mijn dochters. Een bijzonder gezin door de situatie rond het jongste meisje. Naast de zoon, de oudste van de drie kinderen, en een oudere zus, werd Monika in 2013 geboren. Het was een normale zwangerschap en iedereen was perplex na de geboorte. Monika bleek er niet helemaal normaal uit te zien!
Ze bleekt het Pierre Robin syndroom te  hebben. Dat betekent nogal wat: een gespleten gehemelte, een hele kleine onderkaak en een heel diep liggende tong. Een kind dat heel veel extra zorg nodig heeft, geen vast voedsel kan nuttigen, niet kan praten door ontbreken van stembanden en door een canule moest ademen. De situatie was zo ernstig dat men in het ziekenhuis waar ze werd geboren haar niet mee naar huis wilde geven aan de moeder. Ze zouden de opvoeding niet aankunnen. Maar dat kon ze niet laten gebeuren. Mee naar huis, sonde voeding en regelmatig terug naar ziekenhuizen voor controle en behandelingen. En niet te vergeten heel veel liefde en aandacht!
Bij mijn eerst bezoek was dat wel even schrikken en wennen aan haar gezicht. Maar al gauw bleek het een vrolijke en ondeugende kleuter te zijn. Heel communicatief, geen greintje verlegenheid en ze maakt allemaal grapjes met gebaren of met een tekening. Heel spontaan, expressieve ogen en altijd een lach op haar gezicht. 
Ontroerend vond ik de manier waarop ik in november door haar begroet werd terwijl we zaten te wachten tot de pakketten in Eremitu zouden worden uitgedeeld. Met moeder kwam ze mee de sporthal binnen waar we zaten te wachten en ze vloog op me af om me een hele dikke knuffel te geven.
Mooi dat kinderen op die manier hun dankbaarheid en warmte kunnen tonen, die spontaniteit is geweldig! En dit soort momenten maken ons werk zo dankbaar. Ik hoop dat ik het nog een paar jaar mag doen.

De vrouw met één been
Caroline: Wat heeft meeste indruk gemaakt op mij? Best lastig want welke indruk steekt boven alle andere uit? Hier een paar indrukken:
Ik bezocht een mevrouw die één been mist door een auto-ongeluk. Haar man drinkt en slaat haar en haar kinderen wonen in het buitenland. Ook al heeft zij maar één been, zij heeft een moestuin waar ze veel in werkt. Ik heb dan zoveel bewondering voor haar doorzettingsvermogen om te doen wat ze kan. Ik betrek de situatie op mijzelf, zou ik in zo’n situatie ook zo sterk zijn? Eigenlijk staat zij er helemaal alleen voor. Ik hoop dat zij steun door middel van een pakket en voedselbonnen mag blijven houden.

Het kleine vrouwtje in het piepkleine huisje
Op de uitdeeldagen halen de Roemeense families hun pakketten op. De pakketten gaan mee naar huis en worden thuis uitgepakt. We zien de gezichten niet als de dozen worden uitgepakt. In de laatste dagen bezorgen we ook bij oudere mensen of gezinnen die het op dat moment heel zwaar hebben een volle boodschappentas. We zijn er bij als een boodschappentas wordt uitgepakt en wat is het dan mooi om die blije, dankbare gezichten te zien. In Zegveld heeft een groepje vrouwen mooie kleurrijke lappendekens gemaakt. Ik heb er drie meegekregen om in Sovata en omgeving uit te delen. Ook een heel klein vrouwtje, wonend in een piepklein huisje in Iliesi, ontvangt van ons een boodschappentas en lappendeken. Zij heeft net haar man verloren, waarmee ze meer dan zestig jaar getrouwd is geweest. Als wij binnenkomen moet zij huilen. Zij is zo blij met onze komst en de tas en deken die zij van ons ontvangt. We moeten gaan zitten en zij biedt ons zoete witte boterhammen aan. De fotoboeken komen tevoorschijn om ons de foto’s te laten zien van haar familie. Haar verdriet kunnen wij niet weghalen, maar wel kunnen we haar een mooi momentje bezorgen.

De verdwenen moeder/dochter
Alie: Inderdaad heel moeilijk als je ‘moet’ kiezen wat het meeste indruk op je heeft gemaakt met dit hulpgoederentransport. Als je al dertien keer mee bent geweest, begin je aan dingen te ‘wennen’, maar toch kom je altijd nog wel iets indrukwekkends tegen.
Mijn moment begint eigenlijk al voor het hulpgoederentransport, in september. Via Facebook ben ik lid van een pagina waarbij Roemeense geadopteerde kinderen op zoek gaan naar hun biologische ouders. Je weet maar nooit of wij op de één of andere manier kunnen helpen.
En... half september is het raak. Een meisje uit Noorwegen is op zoek naar haar moeder in Sarateni. Toen ik de naam van de moeder zag, wist ik gelijk om wie het ging. Er werd contact opgenomen met de organisatie om dit door te geven. Ook vanuit Sarateni zelf werd er hulp geboden. Het bleek inderdaad te gaan om de persoon die ik dacht dat het zou zijn.
In diezelfde week werd er een videochat verbinding tot stand gebracht met de Roemeense moeder, een Roemeens Engelse tolk, een politieman die ook bij de moeder was geweest, het meisje uit Noorwegen, een Noors Engelse tolk en ikzelf. Het was een heel bijzonder gesprek om mee te mogen maken. De moeder was zichtbaar geëmotioneerd dat ze haar dochter nu kon zien. Ze wist ook totaal niet waar haar dochter was. Want toen ze werd geboren werd er in het ziekenhuis verteld dat de dochter langer moest blijven omdat ze ziek was. Ze was echter niet ziek, maar de dokter wist dat moeder heel arm was en daardoor wilde hij het kind niet aan haar meegeven…
Moeder had dus geen idee wat er daarna met haar dochter gebeurd was. Was ze nog in Roemenië, in een ander land of misschien wel overleden...
Ondertussen hebben we al diverse keren gesproken met de Noorse dochter en haar biologische moeder via een videochat. En ik heb beloofd dat ik met het hulpgoederentransport bij de moeder langs zou gaan en dat heb ik dus ook gedaan.
Met z’n drieën, twee mensen van de lopersgroep en een tolk, gaan we naar de biologische moeder van het Noorse meisje toe. De moeder is blij om ons te zien en vraagt ook gelijk of haar dochter er is, maar nee helaas… De dochter is er nog niet aan toe. Ze heeft haar biologische moeder veel sneller gevonden dan dat ze verwacht had (binnen een week al) en ze moet het allemaal verwerken. Haar moeder woont echt in een heel arm gebied.
Nu met de tolk bij moeder thuis konden we even rustig praten. Moeder vertelde dat ze inderdaad de dochter achter had moeten laten omdat ze nog ziek was. Ze zou haar later op gaan halen. Na de geboorte ging moeder naar Sovata toe om de geboorte aan te geven en om de geboorteakte op te halen. Ze moest twee papieren tekenen (moeder kon niet lezen en schrijven). Hierna kreeg ze de geboorteakte niet mee naar huis, want die hadden ze nodig in het ziekenhuis… Moeder wist niet beter en is naar huis gegaan. Het tweede papier wat ze heeft getekend is, denken we, waarschijnlijk het afstandspapier voor adoptie. Echt heel erg als je dit hoort. Moeder is nog steeds heel erg verdrietig dat dit is gebeurd. De twee zoons van de moeder weten van het bestaan van hun halfzus af. En hopelijk zal er eens een ontmoeting plaatsvinden. Ondertussen videochatten we zo nu en dan nog steeds. Via een tolk kunnen ze dan even met elkaar praten.
Heel bijzonder dat ik dit op deze manier heb mogen meemaken. Wie verwacht nou dat er een oproep komt waarbij je vanuit Nederland de moeder weet te vinden. En mocht het Noorse meisje ooit naar Roemenië gaan, dan zal ik zoals beloofd met haar meegaan. Niet om alleen de armoede te laten zien waarin haar moeder woont (en waarin zij dus ook had kunnen opgroeien), maar om ook de mooie dingen van Roemenië te laten zien. En ik vind het heel fijn als ik hoor dat ze zich geen betere jeugd had kunnen wensen dan bij haar adoptie ouders in Noorwegen. En daar ben ik heel blij om, want als ze in Roemenië was gebleven had ze geen opleiding gevolgd en waarschijnlijk al een paar kinderen gehad.

De oudjes van Keesjan
Keesjan: Wat heeft het meeste indruk op mij gemaakt afgelopen jaar? Een simpele vraag en toch is het antwoord minder eenvoudig. Veel situaties grijpen mij nog steeds aan. Ik haal er twee situaties uit. Allebei zijn het twee heel oude vrouwen van in de negentig. Ze wonen in het toeristische gedeelte van Sovata. In het gedeelte waar je op het eerste gezicht geen armoede verwacht. Toch is het er. In deze wijk kom ik al vanaf de eerste keer dat ik met de lopersgroep mee ga. Enkele meters hoger dan de toeristische straatjes vind je afgelegen vervallen villa's en kleine huisjes. Van buiten lijkt het heel wat, maar binnen is er armoede. De meeste bewoners hebben slechts één kamer waar zij alles moeten doen: leven, slapen, wassen, koken. Ook nu mocht ik een uitnodiging afgeven bij een klein oud vrouwtje. Ik weet het al precies: bij het aankloppen hoor je slechts een klein zacht gepiep van achteren komen. Ik loop samen met de Roemeense begeleider naar binnen en achterin in een kamer zit ze op bed. Ze vraagt wat we komen doen en in het Hongaars wordt uitgelegd wie we zijn. Ze zegt ons niet te kennen en vraagt het licht aan te doen. Het licht gaat aan, ze kijkt naar de begeleider uit Sovata en herkent haar niet. Ze kijkt naar mij, begint te lachen en wijst naar mij. "Maar hem ken ik wel", roept ze uit. Ze geeft me direct een knuffel. Het mensje is in de negentig, kan haar kamer niet meer uit omdat ze nauwelijks kan lopen. Het huisje komt ze al helemaal niet uit want het staat boven op een berg. Ze is geestelijk goed bij, maar heeft een enorm zwakke gesteldheid. Later brengen we haar een voedselpakket en maken we haar blij met alle lekkere spullen. Ze vraagt ons om de lekkere dingen vlakbij te leggen. Een bijzondere ontmoeting waarvan je dankbaar bent dat ze er ieder jaar nog is.
Zo ook een vrouwtje van 94 die vlakbij het toeristenkantoor woont in een kamer achterin een huis. De eerste keer dat ik haar ontmoette was ze de stoep sneeuwvrij aan het maken en moest ze helemaal omhoog klimmen om haar identiteitsbewijs te halen. Ze joelde het uit toen ik haar een arm gaf om samen naar haar huis te gaan. Enkele jaren later vroeg ze mij om haar uit de administratie te halen omdat ze volgend jaar toch zou overlijden. En ieder jaar is ze er gelukkig nog. Meestal slaapt ze als we er zijn en maken we haar (per ongeluk) wakker. Ook deze keer. Als ze dan wakker is dan praat ze voluit over Nederland, over de hulp die wij geven en dat ze dat op het nieuws ziet, over het kopje koffie dat ze iedere dag voor zichzelf maakt en over hoe dankbaar ze is, maar dat er genoeg gezinnen zijn die jonger zijn en meer hulp kunnen gebruiken. Zij krijgt een doos van het bejaardenproject en ook haar maken we blij met een boodschappenpakket. Zo blij dat ze bijna alle spulletjes wilde openmaken om het ons dan weer aan te bieden uit dankbaarheid. De enorme dankbaarheid waarmee ze ons overspoelt is zo enorm indrukwekkend. Als je ziet hoe blij iemand is met een tas met boodschappen, met gewone spullen als spaghettisaus, koffie, thee en iets lekkers, dat ontroert mij enorm. Dit jaar zei ze voor het tweede jaar niet dat ze afscheid van ons neemt, omdat ze er volgend jaar niet meer is en dat geeft me een naar voorgevoel. Hopelijk kunnen we haar ook in 2020 weer enorm blij maken.

Sjef: Wat de meeste indruk op Sjef gemaakt heeft, kunt u lezen in zijn Sovataanse notities.